Lactobacillus Plantarum Nedir? Lactobacillus Plantarum Faydaları

Bu probiyotik mikroorganizma, aynı zamanda birçok fermente ve takviye edici gıda da bulunabilir ^{(1, 2, 3)}. Probiyotikler, Uluslararası Probiyotikler ve Prebiyotikler Bilimsel Birliği’nin (ISAPP) tanımıyla "yeterli miktarlarda uygulandığında konakçıya bir sağlık yararı sağlayan canlı mikroorganizmalar" dır ⁽⁴⁾. Probiyotikler ile sıklıkla karıştırılan prebiyotikler ise bağırsaklarda yararlı bakterilerin büyümesine yardımcı olan özel bitki lifleridir ^(12). Probiyotikleri dışarıdan almanın birçok yolu vardır. Bu, yiyecekler, içecekler ya da takviye gıdalar ile yoluyla olabilir ⁽⁵⁾. Bazı spesifik lactobacillus plantarum suşları da probiyotik takviyelerinde bulunabilir ⁽¹⁾. Suş, bir mikroorganizmanın genetik bir varyantı veya alt tipidir ⁽⁹⁾. Probiyotik özelliklerin suşa özgü olduğu gösterilmiştir ^(6). Bu nedenle probiyotik seçiminde suşun önemi de büyüktür. Bu yazı ile “lactobacillus plantarum nedir” ve “lactobacillus plantarum ne işe yarar” gibi sorularınıza cevap bulabilir, ayrıca lactobacillus plantarum faydaları hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Lactobacillus Plantarum Nedir?

Lactobacillus plantarum , ağız ve bağırsaklarda doğal olarak bulunan iyi ve yararlı bir bakteri türüdür (1, 2, 3). Yenilen yiyeceklerin vücutta parçalanması ve besinlerin emilimi gibi süreçlerde yardımcı olabilir. Lactobacillus plantarum ayrıca sindirim sisteminde hastalıklara sebep olabilecek zararlı mikroorganizmalarla da savaşarak vücuda fayda sağlayabilen bir probiyotiktir (1, 2). Yoğurt, kimchi (kore turşusu), lahana ve diğer turşu çeşitleri, salamura zeytin ve kefir gibi fermente besinlerde ve probiyotik takviye edici gıdalarda bulunabilir (2, 3). 

Lactobacillus plantarum v299 gibi probiyotiklerin dışarıdan alınması, vücuda çeşitli faydalar sağlayabilir. Örneğin bağırsaklardaki mikroorganizmaların dengesinin sağlanmasına, bağırsak florasının korunmasına, ishal ve kabızlık gibi birçok sindirim probleminin iyileşmesine yardımcı olabilir (3). Bağırsak florası, bağırsaklardaki bakteri ve diğer mikroorganizmaların oluşturduğu fizyolojik bir ortamdır (10). Lactobacillus plantarum  gibi dışarıdan alınabilen bazı probiyotikler; egzama, mevsimsel alerjiler, irritabl bağırsak sendromu (İBS), yüksek kolesterol, inflamatuar bağırsak hastalığı gibi rahatsızlıklar için koruyucu ya da tedavi edici olarak da kullanılabilir (2).

Dilerseniz probiyotik kullanımı hakkında daha detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz.

Lactobacillus Plantarum Özellikleri Nelerdir?

Gram pozitif bir laktik asit bakteri türü olan Lactobacillus plantarum, ekolojik ve metabolik olarak adaptasyon sergilediğinden birçok ortamda ve gıdada yaşayabilir. Lactobacillus plantarum; fermente gıdalar, etler, bitkiler ve memelilerin mide - bağırsak sisteminde yaşayabilir (7). 

Bir bakteri türünün etkili bir probiyotik olarak görülebilmesi için önem arz eden bazı özellikler vardır. Mide asidi ve safra tuzlarına direnç, bağırsak mukozasına bağlanma yeteneği ve antibiyotiklere duyarlılık gibi özellikler bakteri türlerinin probiyotik etkisi açısından önemlidir. Ayrıca konakçıda kalma yeteneği, bağırsak florasını olumlu etkileme, bağırsak bütünlüğünü ve hareketliliğini değiştirme, bağışıklığı güçlendirme ve zararlı bakterilere karşı gösterilen antimikrobiyal ve rekabetçi davranış gibi yetenekler de bir bakterinin probiyotik özelliğini etkileyen faktörlerdendir (7). 

Probiyotik etkinliği açısından önemli olan lactobacillus plantarum özellikleri şunlardır:

• Asit toleransı: Probiyotiklerin etkinliklerini gösterebilmesi için insan vücudunda mide - bağırsak sisteminin zorlu koşullarını geçebilmeleri gerekir. Özellikle mide, asitli bir ortam olduğundan probiyotiklerin asit direnci oldukça önemlidir. Lactobacillus plantarum suşları üzerinde yapılan çalışmalar, çoğunluğunun asit toleransı sergilediğini göstermiştir (7). 

• Bağırsak yüzeyine bağlanma yeteneği: Probiyotiklerin insan sağlığına katkı sağlayabilmesi için insan gastrointestinal sisteminde (mide - bağırsak sistemi) kalıcı ve kolonize olması gereklidir. Bu açıdan bağırsak mukozasına bağlanma yeteneği, probiyotiğin etkinliği açısından önemlidir. Bu konuda yapılmış bazı çalışma ve araştırmalar lactobacillus plantarum suşlarının, insan bağırsak mukozasına yapışabildiğini ve de memeli gastrointestinal sisteminde kalıcı olabildiği sonucuna ulaşmıştır. Ayrıca bağırsak mukozasına yapışma kapasitesinin de suşa bağlı olarak değişebileceği sonucuna varılmıştır (7). 

• Bağırsak bütünlüğü ve hareketliliğinin desteklenmesi: Lactobacillus plantarum suşları üzerinde yapılan bazı çalışmalarda bu suşların bağırsak bariyer bütünlüğünü destekleyebileceği gözlenmiştir (7). 

• Bağırsak florasını değiştirme ve zararlı mikropların büyüme ve gelişmesini engelleme yeteneği: Lactobacillus plantarum suşlarının bağırsak florasını zenginleştirdiğine dair çalışmalar mevcuttur. Ayrıca lactobacillus plantarum suşlarının lactobacilli türleri arasında en iyi antimikrobiyal aktivite gösteren alt tür olduğuna dair karşılaştırmalı çalışmalar da mevcut (7). 

• Bağışıklığı düzenleme: Lactobacillus plantarum hakkında yapılan bazı çalışmalar, mikroorganizmanın bulunduğu konağın bağışıklığında düzenleyici rol oynayabileceğini göstermiştir (7).

Lactobacillus Plantarum Ne İşe Yarar?

Lactobacillus plantarum suşlarının insan vücudunda birçok fayda sağladığı yönünde görüşler ve de çalışmalar mevcut. Bu çalışmalar, genel olarak olumlu sonuçlar vermiştir. Bu konuda yapılacak olan daha fazla çalışma daha kesin sonuçlar elde edilmesini sağlayacaktır. Lactobacillus plantarum suşlarının bazı potansiyel faydaları aşağıda yer alan tablodaki gibidir.

Lactobacillus Plantarum Nasıl Kullanılır?

Lactobacillus plantarum, besinlerden veya takviye edici gıdalarla alınabilir. Çoğunlukla ağız yoluyla alınan lactobacillus plantarum, tek başına veya diğer probiyotiklerle kombine bir şekilde kullanılabilir (1). 

Lactobacillus plantarum  içeren preparatların hamilelik sürecinde kullanımının güvenli olduğu düşünülmektedir. Gebeliğin 10 - 12. haftalarından itibaren doğuma kadar güvenle kullanılabileceği düşünülse de konuyla ilgili mutlaka doktor önerisi alınmalıdır. Emzirme döneminde ise lactobacillus plantarum içeren probiyotiklerin kullanımının güvenli olup olmadığına dair yeterli bilgi yoktur (1). Hamilelik ve emzirme döneminde lactobacillus plantarum veya diğer probiyotikleri içeren preparatları kullanmadan önce doktorunuza danışmanız en doğrusu olacaktır. Çocuklarda tek başına lactobacillus plantarum içeren preparatların ya da diğer probiyotiklerle kombine bir şekilde ağız yoluyla alınmasının güvenli olduğu düşünülmekte (1). 

Lactobacillus Plantarum İçeren Besinler Nelerdir?

Lactobacillus plantarum suşları, fermente edilmiş birçok besinde bulunabilir (8). Lactobacillus plantarum içeren besinlerden bazıları aşağıdaki gibidir:

• Birçok peynir çeşidi (koyun peyniri, Arjantin peynirleri, Belçika yumuşak peyniri, Cheddar peyniri, İran peynirleri, Mozzarella peyniri, ev yapımı peynir, İsviçre peyniri vs.)

• Arpa birası

• Kakao çekirdekleri

• Mayalı ekşi hamur

• Fermente sebzeler

• Balık

• Şeker kamışı

• Zeytin ve zeytin ürünleri (8)

• Lahana turşusu (2, 3, 8)

• Salatalık turşusu 

• Çiğ hindi eti 

• Çiğ sebze ve meyveler

• Şarap 

• Anne sütü (8)

• Yoğurt 

• Kefir (2, 3)

• Ekşi maya (8)

Lactobacillus plantarum dışında kabızlık için ne yemeli gibi konularda da araştırma yapmak için içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.